روش های مبارزه با آپتازیا

آپتازیاها، گونه‌ای از شقایق‌ها هستند و به خانواده‌ی کیسه‌تنان تعلق دارند که معمولاً همراه با لایوراک یا چسبیده به پایه‌های مرجان‌ها وارد آکواریوم‌های آب شور می‌شوند. اما به دلیل سرعت بالای تکثیر، آپتازیاها ممکن است به یک مشکل بزرگ در آکواریوم‌های آب شور، به ویژه آکواریوم‌های مرجانی، تبدیل شوند.

تکثیر آپتازیا به دو روش، جنسی و غیرجنسی (تقسیم)، انجام می‌شود. بازوهای آپتازیا به دلیل سمی بودن، اگر با مرجان‌ها یا بعضی از موجودات دیگر در تماس قرار بگیرند، ممکن است باعث آسیب به بافت خارجی شوند و در نهایت منجر به مرگ آن‌ها شوند. همچنین، به دلیل سرعت بالای رشد و تکثیر، آپتازیاها مقدار زیادی از عناصر محلول در آب را مصرف می‌کنند.

تا به حال اکواریوم‌داران از روش‌های مختلفی برای مبارزه با این آفت آکواریومی استفاده کرده‌اند. این روش‌ها به دو دسته مبارزه طبیعی و غیرطبیعی تقسیم می‌شوند. معمولاً، روش‌های حذف فیزیکی ممکن است منجر به تکثیر آپتازیا شوند، زیرا می‌توانند از یک سلول رشد کرده و تبدیل به آپتازیای کامل شوند.

روش های طبیعی

اسلاگ دریایی برگیا (Berghia verrucicornis)

این نوع از اسلاگ‌ها به دلیل تغذیه از آپتازیا در صنعت آکواریوم شناخته شده است. اندازه‌ی برگیا حدود ۱۰-۱۴ میلی‌متر است. برای مبارزه با آپتازیا، پیشنهاد می‌شود که به ازای هر ۱۰۰ لیتر حجم آکواریوم، ۴ عدد برگیا نگه‌داری شود. اگر شرایط آکواریوم مناسب باشد و برگیا بتواند تکثیر شود و کلونی‌های بزرگی تشکیل دهد، پس از چند ماه می‌توانید کاهش قابل توجهی در جمعیت آپتازیا را مشاهده کنید. از دشمنان برگیا می‌توان به برخی از راس‌ماهیان مهاجم و میگوی نعنایی اشاره کرد.

میگو نعنایی(Lysmata wurdemanni)

میگوهای نعنایی در محیط آکواریوم سه وظیفه اساسی را بر عهده دارند:

1. حذف انگل‌ها از سطح خارجی بدن ماهی‌ها؛ این میگوها با جست‌وجو و شناسایی انگل‌ها کمک می‌کنند تا بدن ماهی‌ها از این موجودات آلوده پاک شود.

2. خوردن غذای باقیمانده در محیط آکواریوم؛ میگوها با خوردن باقیمانده‌های غذایی که در آب محیط آکواریوم باقی می‌ماند، به نظافت و تمیزی آکواریوم کمک می‌کنند و باعث حفظ سلامت و تعادل زیستی در این محیط می‌شوند.

3. خوردن آپتازیای جوان و کوچک؛ این میگوها با خوردن آپتازیای جوان و کوچک، از افزایش جمعیت آن‌ها جلوگیری می‌کنند و با حفظ تعادل جمعیت آپتازیاها، به بهبود کیفیت آب و سلامتی آکواریوم کمک می‌کنند.

هنگامی که میگوهای نعنایی از غذایی که به ماهی‌ها و مرجان‌ها داده می‌شود تغذیه می‌کنند، این میگوها تمایل کمی نسبت به خوردن آپتازیا را از خود نشان می‌دهند. با نگه‌داری تعداد مناسبی از میگوهای نعنایی در آکواریوم، می‌توان به‌طور موثر در کنترل جمعیت آپتازیا موثر بود. بهترین راهکار این است که برای هر ۱۰۰ لیتر حجم آکواریوم، ۲ عدد میگو نعنایی را در نظر بگیرید. در صورتی که این میگوها به صورت گروهی و در شرایط مطلوب نگه‌داری شوند، ممکن است شروع به تولید لاروهای آنها کنند که این لاروها غذایی بسیار غنی و کامل برای ماهی‌ها و مرجان‌ها محسوب می‌شود.

بلنی مولی میلر(Scartella cristata)

بلنی مولی میلر به طور اضافی به جز از آپتازیا، از جلبک‌های مزاحم و سیانوباکتری‌ها نیز تغذیه می‌کند.

علاوه بر روش‌های ذکر شده، روش‌های طبیعی دیگری مانند نگهداری از برخی از گونه‌های پروانه ماهیان نیز توصیه می‌شود. این روش‌ها، با این حال، به اندازه‌ای که روش‌های قبلی موثر نیستند.

انواع پروانه ماهی های موثر

پروانه ماهی نوار مسی (Chelmon rostratus)
پروانه ماهی راکن (Chaetodon lunula)
پروانه ماهی پوزه بلند زرد (Forcipiger flavissimus)
پروانه ماهی کلینی (Chaetodon kleini)
پروانه ماهی هاوایی (Chaetodon tinkeri)
پروانه ماهی پشت زین دار (Chaetodon ephippium)
پروانه ماهی خط دار (Chaetodon striatus)
پروانه ماهی اوریگا (Chaetodon auriga)

اگر تصمیم به استفاده از پروانه ماهیان برای مبارزه با آپتازیا دارید، توصیه می‌شود ماهیان جوان با سایزهای کوچک را خریداری کنید. ماهیان جوان به سرعت با محیط آکواریوم سازگار می‌شوند و به راحتی غذا می‌خورند.

به‌یاد داشته باشید که بیشتر پروانه ماهیان برای نگه‌داری در آکواریوم‌های مرجانی مناسب نیستند. برخی از گونه‌ها در آکواریوم غذا نمی‌خورند و برخی دیگر تنها به افراد با تجربه در نگهداری از پروانه ماهیان توصیه می‌شود.

برای کنترل آپتازیا در آکواریوم‌ها، استفاده از روش‌های غیر طبیعی می‌تواند یک گزینه موثر باشد. این شامل استفاده از محصولات شیمیایی تجاری معمول، لیزرهای طراحی شده به منظور حذف مستقیم آپتازیا، و تزریق مستقیم محلول غلیط کالک واسر به داخل بافت آپتازیا با استفاده از سرنگ می‌شود. این روش‌ها اغلب مورد استفاده قرار می‌گیرند زیرا به عنوان جایگزین‌هایی برای روش‌های طبیعی ارائه می‌شوند و به طور کلی کمترین خطر را دارند.

روش تزریق مستقیم محلول غلیط کالک واسر به درون بافت آپتازیا با استفاده از سرنگ یکی از روش‌هایی است که ممکن است بهترین و کم‌خطرترین راهکار باشد. با این حال، این روش ممکن است زمان‌بر باشد و دسترسی به شقایق موجود در مکان‌هایی مانند زیر صخره‌ها و مناطقی که دسترسی به آن‌ها محدود است، دشوار باشد.

در مقابل، روش‌های خانگی مانند تزریق آب لیمو، آب جوش، و آب آهک نیز ممکن است مورد استفاده قرار گیرند. این روش‌ها ممکن است در برخی مواقع موثر باشند، اما باید توجه داشت که ممکن است با خطرات و ناخواسته‌های خاصی همراه باشند و به دقت و دانش کافی نیاز دارند تا به درستی اجرا شوند.

به طور کلی، به دلیل تغییرات شیمیایی که روش‌های غیر طبیعی در پارامترهای آب ایجاد می‌کنند، استفاده از روش‌های طبیعی برای کنترل آپتازیا توصیه می‌شود. یکی از مزایای اصلی استفاده از روش‌های طبیعی، کنترل دائمی جمعیت آپتازیا است.

برای جلوگیری از ورود آپتازیا به آکواریوم، در هنگام خرید لایوراک و مرجان، دقت کنید که در سطح آن‌ها آپتازیا وجود نداشته باشد. اگر آپتازیا در آکواریوم شما مشاهده شد، بهتر است هر چه سریع‌تر با استفاده از روش‌های گفته شده، اقدام به کنترل آن‌ها نمایید تا از افزایش جمعیت آپتازیا جلوگیری شود.

برای کاهش سرعت رشد و تکثیر آپتازیا، توصیه می‌شود با استفاده از تجهیزات مناسب (مانند پیپت)، مرجان‌ها را به طور مستقیم تغذیه کنید تا منابع غذایی کمتری در اختیار آپتازیا قرار بگیرد.