همانطور که مشاهده می‌فرمایید، تقریبا هیچ کودکی را نخواهید یافت که پیشنهاد رفتن به آکواریوم شهری را رد کند. این واقعیت که بسیاری از کشورها با توجه به این نکته، توجه ویژه‌ای به ایجاد ارتباط بین کودکان و اقیانوس‌ها و حفاظت از این اکوسیستم جهانی دنبال می‌کنند، بسیار جالب است.
مسئولان این آکواریوم معتقدند که در شرایطی که زیستگاه‌های آبی با خطرات روزافزونی مواجه هستند، برای جلوگیری از این تهدیدات هیچ چیزی مهمتر از آموزش همگانی و رایگان در این زمینه وجود ندارد. آنها به دنبال نشان دادن شگفتی‌ها و عجایب اقیانوس، که خانه بسیاری از موجودات زیبا است، به کودکان هستند تا رابطه‌ای احساسی بین دانش‌آموزان و حیوانات ایجاد شود. همچنین، آنها می‌خواهند کودکان را تشویق کنند تا درباره اقیانوس و موجوداتش بیاموزند و احساس مسئولیت کنند.
در این راستا، تماس بی واسطه با حیوانات، اعتماد به نفس را در کودکان ایجاد می‌کند که آنها می‌توانند تغییری در روند نابودی اقیانوس‌ها ایجاد کنند، چرا که آگاهی بیشتری از این موضوع به آنها منتقل می‌شود و مسئولیت‌پذیری بیشتری در آنها ایجاد می‌شود.
آکواریوم در کشور های پیشرفته
در کشورهای توسعه‌یافته از جمله ژاپن، آمریکا و دیگران، آموزش محیط زیست برای کودکان به اندازه‌ای اهمیت دارد که حتی آکواریوم‌های شهری ویژه برای کودکان ایجاد شده‌اند. به عنوان نمونه، در شهر دالاس آمریکا، علاوه بر آکواریوم و باغ وحش اصلی، یک آکواریوم جداگانه و مخصوص برنامه‌های متنوعی برای کودکان فراهم شده است. برنامه‌هایی همچون مهمانی‌های بعد از نیمه‌شب، جشن‌های تولد، و شب‌های خوابیدن در کنار ماهی‌ها از جمله فعالیت‌هایی است که در این آکواریوم برای کودکان برگزار می‌شود.
کودکانی که چنین تجربه‌هایی را داشته باشند، نه تنها در آینده در مسیر آسیب به طبیعت گام برنمی‌دارند، بلکه همواره پیشگام مبارزه با این تخریب‌ها خواهند بود. لزوم و ضرورت وجود چنین فضاهایی در کشور ما نیز بسیار محسوس است. هرچند در حال حاضر تنها گروه‌های معدودی در مسیر حفظ و نگهداری منابع و مناظر طبیعی حرکت می‌کنند، اما باید به این مسئله تاکید کرد که پتانسیل حفاظت از محیط‌زیست از سرمایه‌های اجتماعی کشور ماست.
نیروی انسانی، یکی از چالش‌های پاسداشت از این سرمایه‌هاست. بنابراین، باید به این مسئله تاکید شود که در کنار ضرورت، پتانسیل حفاظت از محیط زیست نیز، از سرمایه‌های اجتماعی کشور ما است. مردم این سرزمین هیچ‌گاه در تاریخ خود نقشی منفعل در برابر طبیعت نداشته‌اند. اگرچه با رشد شهرنشینی و دور شدن از زیستگاه‌های طبیعی، مردم تا حدی دغدغه حفاظت از طبیعت را فراموش کرده‌اند، اما هنوز می‌توان بسیاری از حرکت‌های مردمی در این جهت را مشاهده کرد.
ذکر چند نمونه به ما یادآوری می کند که این پتانسیل تا چه حد در کشور ما زیاد است:
در جزیره قشم، مردم به حفاظت از تخم لاکپشت‌های خلیج فارس می‌پردازند. آنها به دقت این تخم‌ها را جمع‌آوری و در مکان‌های مناسب محافظت می‌کنند تا به سلامت رشد کنند و به درستی بیرون آمده و این کار باعث افزایش تعداد این پرنده‌ها در منطقه شده است.
همچنین، جزایر مرجانی خلیج فارس از سواحلی که قرار است در آن بندری توسعه پیدا کند به مکان‌های دیگری منتقل شده‌اند تا از تخریب جزایر مرجانی جلوگیری شود و این اقدام باعث حفظ این محیطات حیاتی شده است.
همچنین، برای حفاظت از یوزپلنگ ایرانی و سایر گونه‌های در خطر، گشت‌های شبانه‌روزی برگزار می‌شود که تقریباً از حمایت مالی کمی برخوردار است، اما تاثیرات بزرگی در حفاظت از این گونه‌ها داشته است.
این نمونه‌ها نشان می‌دهند که در ایران، ظرفیت بسیار زیادی برای مقابله با تخریب‌های محیط زیست وجود دارد. با این حال، بدون وجود محیط‌های آموزشی مناسب در مورد طبیعت و محیط زیست، این پتانسیل بی‌هیچ کاربردی رو به خاموشی می‌گذارد.
همانطور که با ذکر نمونه‌هایی از کشورهای دیگر بیان شد، آکواریوم‌های شهری می‌توانند یکی از راهکارهای رسیدن به این هدف مترقی باشند. آکواریوم‌ها نه تنها به عنوان منابع درآمدزای قدرتمند محسوب می‌شوند بلکه کارکرد های دیگر و یا شاید کاربردهای مهمتر دیگری نیز دارند، از جمله پژوهش‌های علمی و آموزشی که در کنار بازدیدها انجام می‌شوند و به ارتقاء آگاهی جامعه درباره محیط زیست کمک می‌کنند.
کودک انسانی بهترین دوره زندگی برای یادگیری و تجربه است، وی مخصوصیتی در نیازهای آموزشی دارد که در هیچ دوره دیگری به این اندازه وجود ندارد. او مانند یک اسفنج، تمامی اطلاعات و تجربیات را از محیط پیرامون خود جذب می‌کند و آنها را به شکل‌های مختلفی درون خود جا می‌دهد. این ظرفیت آموزش پذیری، یکی از بزرگترین دارایی‌های انسان است که ما باید از آن بهره‌برداری کنیم.
هم‌اکنون، انتخاب در دست ماست، ما که به آینده اهمیت می‌دهیم و مسئولیت حفظ زمینه‌های آموزشی برای کودکان را برعهده داریم. این به ما بستگی دارد که آیا امکانات و دانش لازم را برای کودکان فراهم می‌کنیم یا خیر. در حالی که فضاهایی مانند آکواریوم‌های شهری و مکان‌های مشابه از اهمیت بالایی برخوردارند، اما متأسفانه بسیاری از جوانان در این امور دچار فقدان است. انتظار از کودکانمان که از فضاهای طبیعی چشم‌پوشی کنند و تنها به بازی‌های ویدئویی بپردازند، تصمیمی نادرست و غیر واقع‌بینانه است. بهتر است ما آنها را تشویق کنیم تا با ما قدم در طبیعت بگذارند و از دیدن و تجربه کردن جهان طبیعی لذت ببرند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره‌های رایگان، شما می‌توانید با ما از طریق شماره‌های زیر در ارتباط باشید:
– تلفن: 02155958384
– تلفن همراه: 09205958384
خوشحال می‌شویم که به شما کمک کنیم و به سوالات شما پاسخ دهیم.
